Full transcript: VP debate at UST

Sen. Antonio Trillanes: We have to unite as a nation behind the Arbitration case. At this point in time, hintayin natin yung resolusyon ng Arbitrary Tribunal. For the mean time, kailangan natin mag  modernize. We need to stand on our own 2 feet and defend ourselves. However, itong pagmomodernize ng Armed Forces, matagl po yan at magastos po yan. Ngayon may problema rin tayo sa kahirapan so babalancehin yan. So in the mean time na nagmomodernize tayo, dahan dahan, kailangan natin pahigpitin an gating alyansa sa atin strategic partners. Kasama na diyan yung mga ASAN Nations, Estados Unidos, Japan at Korea. Ganon din, dito pos a pagka-pagdedeal with China. Kailangan hindi din hostile ang relationship natin sa kanila dahil may ibang aspekto ang ating relationship. Anyan na yung trade and commerce, rights ng OFWs and yung turismo.

Pinky Webb: Thank you, Sen. Trillanes. Sen. Marcos, I know you wanted to answer this question. However, this question is for you and Sen. Escudero. This question is from CNN Correspondednt and Anchor, Kristie Lu Stout.

Kristie Lu Stout: Thank you for having me. I am delighted to take part in the CNN Philippines VP debate. If I may, a 2 part question about the future of the relationship between the Philippines and the United States. What is your message to the next President of the U.S about how the alliance should be involved. And which Candidate do you think would be best for the alliance, Donald Trump or Hilary Clinton?

Sen. Bongbong Marcos:   First of all, I would like to remind everyone- I would like to remind the U.S, our long time allies, that we in the Philippines are working towards national interest. Not towards Washington, not for Beijing but for the Philippines- and that must be the guiding principle in all that we do. Alam niyo po, yung ating Arbitration maganda po yan. Para anting napagusapan an gating mga claim. Ngunit po, pala ng palala po ang problema sa gitna ng  Pilipinas at Tsinba/ Hindi po maayos yan hangang tayo ay makipag usap sa kanila. Hangat tayo ay makahanap ng isang pagkakasunod na agreement na pipirmahan ng China at ng Pilipinas. Hindi po tayo magkakaruon ng agreement nay an kung hindi tayo makikipagusap sa kanila.  Subukan natin lahat ng paraan para-ng magkaruon tayo ng agreement sa Pilipinas at sa Tsinana n gang mga mangimgisda ay mabigyan ng pagkakataon-

Pinky Webb: Sen. Marcos to end your response to this question, which candidate- that was Kristie’s question. Which candidate in your mind would be best in the Alliance, Donald Trump or Hilary Clinton?

Sen. Marcos: I would say- I suppose I would- I would be very hesitant to say Donald Trump because he seems to be rather belligerent. So, I do not  have any interest in waging war with any country.

Pinky Webb: Thank you, Sen. Marcos. Sen. Escudero?

Sen. Chiz. Escudero: Ang relasyon sa pagitahn ng Amerika at ng Pilipinas is one of equal partnership. Ang problema, ang tingin pa rin satin ng Amerika, little brown brother pa din tayo.  Ang problema, masyado minamaliit an gating bansa kaugnay sa relasyon na ito. Katunayan, sa pagitan ng Amerika at ating bansa, dapat pantay. Dapat on equal footing. Hindi sila dapat mas mataas porket mas mayaman o mas malaki sila. Marapat isulong at ipaglabannatin ang pagiging pantay at parehas natin. Kaugnay ng West Philippine Sea, siguro ang unang hakbang na dapat gawin ng sino mang opisyal, tigilan na po natin tawagin na South China Sea yan. Yan po ay West Philippine Sea. Atin yan, at hindi yan sa kanila. Kaugnay ng Pangulo, maganda man pakingan, nakakaaliw man ang maanghang na salita, hindi kop o nakikita na magiging maganda para sa relasyon nating bansa at ng Amerika ang Pangulohan ni G. Trump.

Pia Hontiveros: Thank you, Sen. Escudero.

Pinky Webb: All right, a quick ‘Yes or No’ before we proceed. Candidates, our question is, do you have future plans to run for president of the Philippines?

Pia Hontiveros: Sen. Escudero is hesitating, Sen, Marcos what is-

[overtalk]

Sen. Bongbong Marcos:  No, no. I have no plans

Sen. Antoino Trillanes: I refuse to answer-

Pia Hontiveros: Just yes or no? Everyone is saying no but Sen Trillanes is saying it needs to be qualified.

Sen. Trillanes: it needs to be qualified because it’s not- it’s not that simple to answer

Sen. Alan Peter Cayetano: You mean plans today?

Pinky Webb:  So would you like to answer Sen. Sonny?

Sen. Trillanes: No, I have no answer.

Pinky Webb: Did you change your mind?

Sen. Alan Peter Cayetano: No, I was holding this-kung ngayon, wala. But I don’t want to put that,and then in the future- whatever happens. Wala akong plano sa ngayon.

Pinky Webb: Basically they all said No.

Pia Hontiveros: Yeah, let’s see. What happens in October 2021 kapag nag file ng certificate of candidacy for the May 2022 elections. Subject to a debate, a long debate.

Is the Vice President really just a spare tire? This general question for everybody of course, you have 1 minute and 30 seconds. As VP, you may be appointed to a second Cabinet position. What would you prefer? Sen. Trillanes first.

Sen. Antonio Trillanes: Based on the constitution, ang VP is indeed a spare try. Pero traditionally and historically,  binibigyan nga ng puder yung VP. Kung ganyan po ang mangyare, nais ko po sana maging DILG Secretary ng sa ganon, matutukan ko yung peace and order situation nating bansa. At the same time, itutulak kovpo yung good governance advocacy ko dun pos a LGU. And yung best practices po, kailangan natin ipromote sa LGU, ng sag anon, lahat ng munisipyo ay wala ng maiwan. Yung magandang ginagawa sa mga progresibong mga lungsod, puweding gawin dun sa iba.

Pia Hontiveros: Thank you, Sen. Trillanes. DILG Secretary. Pero kung si VP Binay ang manalo?

Sen. Trillanes: Wala, magbabantay na alng ako sa kanya pag gumawa siya ng kalokohan.

Pia Hontiveros:  Sen. Cayetano?

Sen. Cayetano: Ang gusto ko pong position kung mananalo si Mayor Duterte at ang inyong lingcod kung  pagpapalain kami ng Diyos, ako po gusto kop o agenda setter, bastonero para siguradong masunod ang lahat naming plataporma. I don’t need a cabinet position. Just put me in a position to make sure our platforms are delivered to the people and delivered on time.Is the VP position a flat tire? I never look at any position as a flat tire. I’ve been a Vice Mayor, a councilor, a Congressman, dyan po  sa labanan sa corruption, andyan po ako. I was ZTEE, dyan po s aFertilizer Scam, sa  Binay investigation, I was never a spare tire. Bakit hindi?

Pia Hontiveros: Spare tire not a flat tire?

Sen. Cayetano: Spare tire. Pero yung iba, ang ganda nga ng posisyon nila pero absent naman pag may hearing. Flat tire sila. Diba? So it’s not the position, that is given to you. It is who do you owe your loyalty to? And realistically let me talk to you hear to heart, mahirap pong manalo. Mahirap manalo na intact ang iyong spirit dahil ang daming politikung pakikisamahan mo. Ang daming negosyanteng pakikisamahan mo. Ang daming vested interest pwera pa yung illegal.  So kami ni Mayor Duterte, gusto naming manalo pero ayaw naming ibenta ang aming sarili para lang manalo.

Pinky Webb: Thank you,  Sen. Cayetano. Sen. Escudero?

Sen. Chiz Escusdero: Nitong nagdaang dalawang Administrasyon lamang itinawag na Spare Tire ang VP dahil binigay sa kanila trabahong housing na tila minamaliit ng marami.Sa totoo lang  tinayong Taiwan, Hong Kong at Singapore ang kanilang economiya sa isang housing program. Dito sa Metro Manila, mayroong humigit kumulang, tatlong libong hektarya na inoocupy n gating informal settlers.Kung naigawa lamang ng kasalukuyan at nagdaang ikalawang pangulo ang kanilang trabaho sa housing. Malaking pagbabago sana ang nakita natin tungkol dito. Hindi ako nag aapply. Thank you Pia- Sa position ng housing. Di ko sasagutin ang tanong dahil di ko ugali sumagot ng di ako tinatanong  ng Pangulo ko na si Sen. Grace Poe.

Pinky Webb: Thank you, Sir. Sen. Honasan you are next.

Sen. Gringo Honasan: Ang VP po ay hindi spare tire, kung hindi, co-pilot. Pag pumunta sa men’s room yung piloto, o kinamusta yung mga pasahero, kailangan yung nagpapalipad ng eroplano kasing galing dahil buhay ang nakasalalay. I will help in security in the generic sense, sino man ang presidente- ano mang aposition, di ko kailangan. Job security, food security, security from traffic, form OFWs, security from criminals, rapists, drug pushers, kidnappers, riding in tandem, terrorists. Ganon ho ang plano ko.

Pinky Webb: Thank you, Sir. Sen. Sen. Marcos?

Sen. Bongbong Marcos:  Ang position ng  VP ay hindi po spare tire dahil dito sa Pilipinas ang atin pong VP ay may sariling  mandato. At kung sino man- pag ako nahalal bilang VP, kikilalanin ko,hindi po ako binoto para magantay alng at maging spare tire. Hihingiin ko po  na- kung bibigyan ako ng pagakakataon, hihingin kop o na ako ay magpatakbo ng DOLE. Dahil sa aking nakikita, ang trabaho  ang isa sa pinaka malaking problema na hinagarap ng taong bayan. At ang DOLE, kakaunti na lang po ang gagawin natin, marami na tayong matutulungan. Kailangan po natin itiyak ang mga proteksyon na para sa ating mangagawa na- sa palagay ko ay nilalabag ng contractualization ng 5-5-5 or end of contract. Kailangan itigil yan at ibigay ang proteksyon na nasa batas, nasa labor code. Bukod pa riyan, proteksyon din sa ating OFW. Alam niyo po ng 2011, hinati po ang DFA na budget papaano po natin tutulungan ang ating OFW. Kaya po marami tayong kailangan gawin. Marami po tayong maaring gawin. At madadagdagan ang trabaho sa pamamagitan ng malawakang infrastructura. Ang programa- bigyan po natin ng mga training program mula sa Gobyerno para handa an gating mangagawa sa labor market ng mga pribadong sector.

Pinky Webb: Thank you, Sir. Cong. Leni Robredo

Cong. Leni Robredo: Napagusapan vna po naming ito ng aking Pangulo, Sec. Mar Roxas.  Ang sabi ko pos a kanya, kung kaming dalawa yung palarin, sana hindi na lang cabinet positionyung ibigay niya sa akin. Sana po ako yung ipa take charge niya sa pag stream line ng lahat ng anti-poverty programs ng gobyerno. Kasi ngayon po, ano po yung nangyayare? Yung atin pong informal settlers na gusto po mag avil ng benepisyo ng housing sa Gobyerno, napaka rami pong opisina na pinupuntahan, napaka rami pong pirmang kailangan. May ginagawa po kaming programa sa aming distrito, partnership against hunger and poverty, yung tinutulungan po naming, iba’t ibang ahensiya nang kailangan kausapin. Iba’t ibang pirma yung kailangan. Pupunta po kami sa DSWD, pupunta po kami sa DA, pupunta kami sa Dar, pupunta kami sa BFAR, pupunta po kami sa Nutrition Council, kahit po gustonatin tumulong matagal po naghihintay yung ating mga hikahos nakababayan. Yung mga nagtatanong ng housing, taon na pong naghihintay dahil sa beurocratic red tapes. Kaya yung gusto kop o gawin, istream line po ang processo nito. Para kung gusto talaga antin tumulong sa mahihirap, buoin nap o natin yung pag tulong. Wag na po natin sila lalong pahirapan pa.

Pinky Webb: Thank you so much, Congresswoman. We have  2 more-, do we have time for 2 more questions?

Pia Hontiveros: No-

Pinky Webb: Unfortunately,we just found out that we can only ask one last question.

Pia hontiveros: It is time check, 8:00.  We have 1 final chance.

Pinky Webb: One final chance to  hear from our candidates with their closing statements. Congreswoman, Senator, you have 1 minute each. The question is why should the Filipinois vote for you? Sen. Cayetano will reply to that question first.

Sen. Alan Peter Cayetano: Nais ko ng isang Pilipinas na walang gulo, na ligtas, na malaya sa droga, corruption at krimen. Iyan po ang gusto namin ipaglaban ni  Mayor  Duterte. Sabi po nila , hindi namin kaya. We will try and we will die trying to give it to you in six months. Tingnan ninyo po ang entabladong ito, sino po dito ang lalaban para sa inyo? Iyong hawak sa  leeg ng ilang mga negosyante kaya nawawala  kapag ang usapin ay tungkol sa negosyo nila? Iyong produkto ng corruption at pagnanakaw sa  ating bansa? O, iyong okay kaya lang gustong ipagpatuloy ang kapalpakan ng kanilang  partido? O, meron tayong pagpipilian, na may takot sa Diyos, buo ang loob, at lumaban na sa inyo? Mga kababayan , sama sama tayo, halika na , baguhin na natin ang Pilipinas.

Sen. Chiz Escudero:  Hindi ko po ugali apakan ang ibang tao para umangat, at lalong hindi ko ugali buhatin ang sariling kong bangko. Sana nasabi ko na at nagawa ko na ang mga dahilan kung bakit at sana hindi ko nasabi at hindi ko ginawa ang mga dahilan kung bakit hindi.

Alam ko pong nakakaaliw kaming panoorin ngayon. Parang mga payaso sa isang circus. Subalit sa dulo ang halalang ito ay hindi tungkol sa amin. Ito po ay tungkol sa inyo, tungkol sa interes at kapakanan ninyo, hindi kung sino ang gwapo o maganda dito sa entablado.

Sa dulo, sa araw ng eleksiyon, magkakapantay-pantay ang bawat isa. Dito man kami nakatayo o nanonood kayo dyan sa telebisyon, o dito sa gymnasium na ito. Pagdating ng araw ng eleksiyon, tig-i tig-isa tayo ng boto.

Sen. Gringo Honasan: Bilang sundalo po at rebelde, paulit-ulit kong itinaya ang aking buhay. Ako’y isang tapat, hardworking na mambabatas. Pero ang pinakamahalaga ko pong qualification, ako ay mabuting padre de  pamilya at asawa, isang mabuting ama at kapag tinanong ninyo ang mga apo ko, ako ang the best na lolo.

Lahat po tayo, laborer, senador, farmer, fisherman, OFW, gusto nating umuwi. Pero hindi na natin pwedeng hiwalayin ang ating bansa sa ating tahanan, ang ating pamilya sa ating mga kababayan. Kaya kailangan po umuwi tayo sa isang bansa, isang pamilya na malaya, malakas at ligtas palagi. Salamat po.

Sen. Bongbong Marcos: Thank you very much. Napag-usapan na po natin ang maraming problemang hinaharap po ng ating bansa na nangangailangan ng solusyon. Dalawampu’t pitong taon na po akong naninilbihan at maliwanag po ang record ko na wala na po tayong ginawa kundi maghanap ng solusyon para sa problemang hinaharap ng taongbayan.

What the country needs now are better leaders, leaders that seek to unite, not to divide, leaders that look to the future, not to the past.

Kaya bilang isang bise presidente, iyan ang lideratong dadalhin ko, ang lideratong pinagkakaisa ang sambayanang Pilipino at sabay-sabay, sabay-sabay, humaharap sa magandang kinabukasan. Maraming, maraming salamat po.

Cong. Leni Robredo: Sa aking pong pag-iikot sa buong bansa, nagiging maliwanag na po sa akin ang dahilan kung bakit ako nandito ngayon. Pakiramdam ko, buong buhay ko ay paghahanda. Yung simpleng pamumuhay, yung mga unos at kahirapan na pinagdaanan naming pamilya. Yung aking pong matagal na panunungkulan sa mga nasa laylayan ng lipunan. Kapag binabalikan ko ang kwento at mukha ng aking mga nakakasalamuha, sinasabi ko po sa sarili ko “excited na akong manalo.” Hindi para sa sarili ko, pero para po sa ating mga kababayan na umaasa na merong mamumuno sa kanila na hinding-hindi sila papabayaan. Noong una pa lang po akong tumatakbo, halos wala po sa akin na nakakakilala. Sa lahat po yata sa amin, pang-huli ako. Ngayon, hindi na ganoon ang kwento. Malapit na po,  abot-kamay na ang tagumpay. Isa po akong ina, at hindi ko po papabayaan iyong aking mga anak, hindi ko po papabayaan ang bayan. Naniniwala po ako sa dulo ng lahat, yung tama ang parating nananaig. Sa amin pong anim, may the best woman win!

Sen. Antonio Trillanes : Ang ating bansa po ay nahaharap sa malulubhang mga problema. At sa bawat problema na ito ay may mga masasamang tao na nasa likod. Andiyan na mga corrupt  na mga pulitiko, mga smuggler, mga drug lords at mga criminal syndicates. Hindi po sila madadala sa mga porma at mga magandang mga talumpati. Ang kailangan po natin ang vice president na buong tapang na haharap at babanggain sila. Yan po ang ginagawa ko since 2013 at kung pahihintulutan ninyo ipagpapatuloy po natin ang paghahabol sa kanila ng sa ganoon malinis natin ang ating lipunan. Salamat po.

Pia Hontiveros: Thank yoy. Maraming Salamat, Sen. Trillanes- and what a debate this was. We would like to thank our candidates for spending more than 3 hours with us and we would like to join us here po on the stage. Sen. Escudero, Sen, Cayetano and Sen. Gregorio Honasan.

Pinky Webb: Sen. Marcos, Cong. Leni robredo and Sen. Sonny Trillanes.

Pia Hontiveros: Thes are our candidates for Vice President of the Republic of the Philippines.