Niadtong Sabado sa hapon atol sa among programang “Dialogue on the Air” sa dySS Super Radyo gibutyag ni Police Senior Insp. Henrix Bancoleta, chief intelligence and operation sa kon Regional Anti Illegal Drug Special Operation Task Group in Central Visayas nga ilang nasakpan si Joavan Fernandez nga nakig-chat sa ilang dinakpan nga shabu pusher sa dakbayan sa Danao nga si Maria Buot niadtong July 22.
Giklaro ug gipasabot sa opisyal nga ila gyung nakompirmar nga si Joavan maoy naka-chat sa ilang dinakpan pinaagi sa cellular phone sulod sa Cebu Provincial Detention and Rehabilitation Center kon CPDRC.
Kadtong pakig-chat ni Joavan sa drug pusher, dili kaha kadto sumpay sa pagdrama ni Joavan nga utangan siya og P140 mil sa ilang canteen sa CPDRC?
Dili kaha kadto paglingla sa iyang giisip nga amahan nga si Talisay City Councilor Socrates Fernandez nga padug-on sa kantidad aron maoy iyang ipuhonan sa shabu diha sulod sa CPDRC?
Tungod kay gidili gyud nga makasulod ang cellular phone sa CPDRC, miingon si Acting Jail Warden Romeo Manansala nga ilang imbestigahon si Joavan ug kun matud-an hayan ila kining silotan.
Apan giangkon sa acting warden nga lisod gyud kaayong dakpon ang mga piniriso nga nagtiner og mobile phone sa sulod kay ipasapasa kini unya gamay ra kaayo silang mga guwardiya ikomparar sa mga piniriso nga moabot og sobra 2,000.
Miingon usab si Manansala nga wa kaayoy mogamit og shabu sa CPDRC kay way kuwarta nga ikapalit ug gawas pa mas mahal pa ang sigarilyo sa sulod kay sa shabu. Pero di ko motuo niini kay illogical kaayo nga mas barato na hinoon ang illegal kay sa legal nga negosyo.
Si Senior Inspector Bancoleta miingon nga grabe gyud ang drug smuggling sa sulod sa mga prisohan basi sa ilang monitoring ug intelligence gathering tungod kay dunay cellular phone ang mga piniriso ug gawas niini, halos katunga sa mga inmates tiggamitan gyud og drugas.
Mao sab kini ang gikompirmar ni manlalaban Mauro Licen sa Philippine Drug Enforcement Agency in Central Visayas
Samtang gipasabot ni Jail Senior Insp. Dennis Alino sa Bureau of Jail Management and Penology (BJMP) nga lisod gyud kaayong sumpoon ang mga palusot sa mga prisohan kay maayo gyud kaayo mangitag paagi ang mga binilanggo ug mga modalaw.
Pun-an pa nga dunay mga jail officers nga posibleng may kalambigitan sa palusot sumaa pa ni manlalaban Bingo Galonzales sa Integrated Bar of the Philippines Cebu City Chapter.
Kun mao ning kalakiha unsaon man pagreporma ug pag-rehabilitate sa mga binilanggo kun magpabilin ang mga illegal nga drugas sama sa shabu, nubaine ug uban pang mga sindikato?
Asa na man to ang proposal nga magbutang og X-ray machine nga makahimo og komprehensibo nga pag-monitor sa sulod sa lawas sa tawo kun wa bay gidala nga kontrabando paingon nga mosulod sa mga jail facilities?
Dili na kini ipatuman sa mga kadagkoan sa BJMP kay nakabintaha sila sa mga illegal nga negosyo sa sulod?
* * *
Wa ko makasabot ni Cebu City Prosecutor Nicolas Sellon nga paspas kaayong nakainhibit sa kasong rape nga gipasaka sa 21-anyos batok sa iyang escort/guard nga marshal sa Department of Justice (DOJ) witness protection program nga si Romelo Pabroa.
Nganong wa man hatagi ni Sellon og higayon ang complainant nga makakomentaryo sa “motion for inhibition” nga gi-file ni manlalaban Archival pagpa-disqualify sa tanang mga piskal dinhi sa Sugbo?
Ilang gipahimuslan ang higayon ug ang pagka-ignorante sa balaud sa biktima ug ang ka pobre sa pamilya nga way abogado nga makaprotehe sa ilang interest?
Ang biktima ug iyang kabanay nga akong na-interview niadtong adlaw sa pagduso ni Archival sa “motion for inhibition” miklaro sa among sibyaanan nga di gyud sila mosugot nga mo-inhibit sila si Sellon kay dako sila ug pagsalig niini nga makahatag og patas nga resolusyon.
Gawas pa di gyud sila mosugot nga ang taga-Manila maoy mo-conduct sa preliminary investigation kay dili na ma-monitor ang kaso sa mga tawo nga mitabang kanila.
Miinsister usab ang biktima nga ngan nga dinhi sa dakbayan sa Sugbo nahitabo ang krimen, kinahanglang dinhi himoon ang preliminary investigation ug dili sa laing lugar.
Ang akong punto ba, nganong mo-inhibit man gyud sila si Sellon nga wa may nang-akusar kanila nga duna silay gipaboran?
Gituyo kini nila ni Sellon aron paghatag og higayon sa taga-DOJ Manila nga maglawgaw sa kaso? O ba kaha nilihok na pagsugod ang impluwensiya sa DOJ ug ilang ipalabas nga di gyud katuhoan ang biktima kay dili maayo ug binuhatan sa sulod sa “safe house” ug “buang” sa pangisip?
Niadtong among gituki kining maong isyu sa “Dialogue on the Air” akong nahinumduman ang punto ni piskal Llena Ipong-Avila nga mas maayong mo-inhibit sila si Sellon sa kaso, mao nga nagtuo ko nga duwaan nila ang biktima ilabina nga si Secretary Leila De Lima miingon sa iyang text message sa GMA Manila nga di lang pud dayon hukman ang ilang marshal ngan nga gipaubos sa psychological exam ang reklamante nga matud nila “buang” gyud. Unsa man ni? Dili pa ni sila mga biased?
Kun “buang” man ang biktima nga mao ang pagtuo nilang Ipong-Avila ug Secretary De Lima, apan sukwahi sa akong actual nga naobserbahan nga normal gyud intawon, mas gihatagan unta nila og bililhong pag-atiman ug pag-amping. Di ba?
Kun “buang” man ang biktima dili unta maabtan og Hulyo sa “safe house” gikan nga nabutang sa buwan sa Disyembre sa miaging tuig?
Kining pagdupadupa sa DOJ ni Pabroa di gyud kini makatabang sa ilang organisasyon.
Ang maayong buhaton sa mga piskal mao nga i-file kining maong kaso sa husgado aron adto sa korte makita ang katag. Huwes nay bahala sa tanan!
Gawas pa, ang Cebu City Prosecutor’s Office dili maoy insaktong venue sa pag-grand standing sa akong amigo nga si Archival.