Tubigtubig

Ang akong apohan nga miabot og 98 anyos tagdugay na kaayong moguwa sa banyo sa katapusan niyang mga adlaw. Wala siya anguangoha kay hagtud sa katapusan niyang ginhawa maayo pa man kaayo moistorya, gani diha pa may pipila ka tawo sa among lungsod nga mangayog tambag niya. Ganahan lang gyud siya nga anaa siya sa tubig.

Ang pag-umangkon nako nga autistic niadtong gamay pa kini di sad ganahan mogawas sa banyo kay ganahan kaayo og tubig. Ako nga may pagka autistic sad nakasabot niani. Kay kon ting-init magbalikbalik ko sa banyo og makadaghan magbasabasa, sa mga tinaphaw nga pagkaligo.

Sa diha pa ta sa tiyan sa atong inahan daw kabaw ta nga galunang sa tubig. Mao tingali kadto ang pinaka comfortable nga lugar nga puy-an. Gani kadtong MIT experiment niadto gusto mang mosuway pag-capture niadtong maong kondisyon pinaagi sa pagpasulod sa tao og usa ka tangke sa tubig.

Kitang tanan hinuon matawag man nga anak sa tubig. Di ta mabuhi kon way tubig. Apan mangalumos pud kita kon sa dagkong tubig.

Apan ning nabasahan ko sa website sa BBC tali sa relasyon sa tubig ug sa nasud sa China nakuratan ako nga daku diay kaayo ang impluwensya sa tubig sa practical politics.

Nagkanayon ang maong site nga kanunay nga problema sa China ang tubig: usahay kadaghan ra kaayo kini nga magbaha, usahay sad wa gyud na maughan ang mga tabay.

Gani may mga historian man nga miingon China is a hydraulic society nga ang kansang tumong mao ang pagcontrol sa tubig.

Mipadayon ang maong article nga natukod ang mga kagamhanan sa China para dunay mosupervise sa dagan sa irrigation ug ingon dunay momandu sa mga tao paghimo og mga proyekto nga mopadagan sa tubig.

Apan kon makatukod man og gingharian ang tubig sa mga dagkung suba sa China makatabang usab kini og gun-ob sa usa ka centralized nga pamunuan. Tungod kay duna may daghang local nga rebellion nga mosaka kon ma-isolate ang usa ka lugar gikan sa Central government kon dunay dagkong baha. Matud pa mas dawaton na lang kuno sa mga rural nga Insik ang kapait sa ilang kahimtang kay sa usa ka rebulosyon nga magbutang sa ilang kinabuhi sa way kasiguruan.

Andam moantos ang mga tao sa China para lang magpabilin ang usa ka centralized nga kagamhanan. Malisang silang maghunahuna kon unsay mahitabo kon mapulihan kini.

Niadtong mi-atake ang Japan sa China gipabuak ni Chiang Kai-shek ang mga dyke sa Yangtze River para pagpahinay sa Japanese invasion. Apan ang baha nga nahimo tungod niani mikalas og tunga sa milyon ka kinabuhi sa mga Insik nga mag-uuma. Ug kapin tulo ka milyon ang nawad-ag panimalay.

Sa pinulongang Bisaya ang idiomatic expression sa may maayong pagkabutang sa kinabuhi mao ang –“tubigtubigan.”