Gi-condemn dayon sa America, South Korea ug Japan ang rocket launching nga gihimo sa North Korea. Daw nasuko silag maayo. Apan sa tinuoray gangisi ning mga panuway. Ang nasud karon sa ilang hunahuna mao kini: Siguig pagarpar unya diay kagar.
Hinuon wala pa mahuman ng kabalaka sa South Korea kay suma sa naandan, kada human og suway og palupad og rocket mopabuto man dayon og nuclear bomb sa ilang underground ang North Korea. Nahitabo na kuno kni niadtong 2006 ug 2009 ug malagmit nga mao na usab kini mahitabo karong 2012.
Matud pa sa usa ka rocket scientist sa America, “let’s hope they will continue failing.” Nagkanayon ang maong scientist nga scad missile technology lang kuno gihapon ang gigamit sa Korea pero gipakusgan lang kini. Nakuha kuno sa North Korea kining scud missile technology gikan sa Russia. Ang North Korea maoy supplier og scud missile sa Iran, Iraq ug uban pang nasud.
Kon nag malampuson pa ang ilang palupad, napakita unta nila sa tibuok kalibutan ang ilang bag-ong “super scad” nga makalupad gikan sa North Korea paingon sa America ug nga daghan na untang mga buyer nga mopila para mopalit niani.
Bugalbugal pas usa ka newscaster sa CNN, “the lesson from North Korea is try, try and try again.”
Milupad na ang maong rocket nga molabay untag satellite sa gawas kalibutan. Apan pipila pa lang ka segundo na dismantle kini og nahulog ang mga parte niani sa dagat atubangan sa duha ka Koreas. Og misutoy pa unta kining maong rocket gawas sa atong atmosphere, ang unang parte nga mahulog niani adto sa dagat sa South Korea. Ug ang ikaduha sa dagat nga duol sa Batanes sa Luzon. Og ingkaso kunog masipyat ang kalkulo, mahimo nga adto kini motugpa sa northern Luzon.
Karon makaginhawa nag lawum ang taga northern Luzon kay mikagar man ang rocket sa North Korea ug ga tungos sa ingon walay parte sa maong rocket ang mahagsa sa ilang tugkaran. Kon sakto ang kwentada nga kada tulo katuig mosiaw og palupad og rocket kining taga North Korea, 2015 pa ang sunod nga launch.
Kining maong pag palupad sa North Korea og rocket karong tuiga ilang giatol sa ika 100 nga adlaw nga natawhan ni Kim Ill Sung nga ilang founding father nga kang kansang apo maoy ilang presidente karon. Matud pa sa Western media nga dakong kauwaw sa gobyerno sa North Korea ang hitabo dili lang sa tibuk kalibutan kon dili sa ilang katawhan mismo nga wa nila pakan-a og tarong kay ang kwarta ila mang gipuhunan sa rocket.
Unsay man kunoy buhaton sa gobyerno sa maong nasud nga napalpak man ang ilang rocket. Aw balik silas ginagmay. Maghimo nasad silag kwetis.