Sa usa ka pelikula ni Mel Brooks misaka si Moses sa usa ka bungtod nga gadala og tulo ka lapad nga kinulitang bato o tablet sa Ininglis pa. Pag-abot niya sa tumoy sa maong bungtod, gisuwayan niya pag-isa ang tulo ka bato. Mingon dayon si Moses og, “I present to you … ooops (ug nahulog ang ikatulong bato) … the 10 Commandments.”
Kun wa pa kuno mabuhii ni Moses, matud pa ning maong pelikula, 15 commandments unta ang sundon. Naglisud naman gani tas 10 labi na kahag 15 ang ipatuman nato.
Sa wa pa mobutho ang Samsung Galaxy ug i-Pad, ang duha ka bato ni Moses mao ang labing inila nga tablet. Unsa may nahitabo sa ikatulong tablet ni Moses? Tingali may nipunit niini ug mi reformat og mao na kini karon ang template sa Kindle, i-Pad ug uban pang tablets nag giingong mopuli sa mga paper ang ink publication.
Kapin nas duha ka dekada nga nangampanya ang magazine nga Wired kabahin sa ilang gituhoan nga “the end of print” apan buhi pa lang gihapon ang mga pamantalaan ug libro. Ug ang siaw nga irony mao nga Wired nga nangampanya sa the end of print, sakop sa print media.
Apan ang popularidad ning tablets mao na gyud kunoy makatipi sa mga pakliunong basahon. Sa wala pa ang mga tablet, giingon nga ang mo-survive ra nga publication mao ang mga fashion magazine kay samukan ang mga babae magdada og laptop ngadto sa mga beauty parlor, diin may corte sila nga buot sun-on. Ug ang mga cell phone nga dunay wi-fi gagmay ra kaayo og screen para makakuha og detalye ang mga mangongorte ug mga designer sa sinina. Apan karon parehas na kalapda ug kabag-a sa mga fashion magazine ang mga tablet ug gani pinaagi sa ilang touch screen makapakli ka naman og pahina.
Usa sa mga gauna pagguwa nga tablet mao ang Kindle sa amazon.com. Ug sa rason nga ila kining gihimo mao nga daghan na silag mga title sa libro nga daghan pa ang nang-order apan wa na silay stock. Ug kay retail man ang ilang negosyo ug dili man printing wa silay mahimo kun mahalin na ang katapusang kopya nga ilang gikuptan. Mao nga nakahuna-huna ang Amazon paghimo og mga elctronic copies ning maong mga libro ug ang medium diin mabasahan ang maong mga electronic copy mao ang Kindle.
Duna koy mga higala sama nila ni Resil Mojares, Niza Mariñas ug Larry Ypil nga mas ganahan og tinuod nga libro kay sa tablet. Apan kini silang tulo lapas na sa 30 kon 40 anyos ang pangidaron. Ug giingon nga ang henerasyon sa bumabasa nga gasunod kanila dili na kiwawan mogamit og tablet.
“For one thing, there is a generation of people above 45 who grew up with this reading format and for many this will remain the most comfortable way for them to consume content for quite a while,” nagkanayon ang presidente sa creative strategies nga si Tim Bajarin.
“However, younger generations are already moving rapidly to digital representations of publications and, over time, they will be using e-books and tablets to consume all of their publications,” mipadayon si Bajarin.
Ug ang mga advertisers sa mga pamantalaan miuban na ngadto sa online. Kay sa online advertising di man sila mobayad sa site kun ang viewer dili mo click sa ilang gi-post nga commercial.
Kun himasa ka murag mas daku ang purohan nga mo-subscribe sa mga basahon via tablet. Gawas nga mas barato ang electronic copy, maminus usab ang imong storage, di na ka kinahanglang maghimo og library. Hinuon ang tablet nanginahanglan og kuryente ug bateriya. Pero ang libro nangita man sab og hayag sa adlaw o hayag sa lampara.