Nakapanglingo-lingo ko niadtong Sabado sa among programang “Dialogue on the Air” kay daghan diay sa mga kompaniya nga di gyud mohatag sa “13th month pay” ngadto sa ilang mga trabahante bisag nalatid kini sa atong balaod sa pamuo.
Bisan sila si Director Ezequil Sarcauga sa Department of Labor and Employment-7 ingon man si Rogen Cumba, supervisor sa Tri-City Field Office sa Department of Labor and Employment in Central Visayas (Dole-7), mitug-an nga daghan gyud sa mga kompaniya ang gireklamo sa miaging tuig kay wa ihatag ang ilang “13th month pay.”
Ilang gibutyag nga moabot og mga 10 ka mga kompaniya ang gireklamo. Apan dihang ilang gi-aksyonan ang yangongo sa mga kawani, napugos og bayad ang mga employeer.
Nanghinaut ang mga kadagkuan sa DOle-7 nga wa na silay madawat nga reklamo gikan sa mga mamumuo karong tuiga.
Mipahimangno si Director Sarcauga nga ang deadline sa pagpang-apod-apod sa “13th month pay” karon gyung petsa 24 sa Disyembre.
Andam ang ilang opisina nga motagad gihapon sa mga reklamo batok sa mga kompaniya nga bintahoso ug mga malapason.
Si Director Sarcauga wa sab molimod sa reklamo nilang Winnie Badayos sa Ama Sugbu KMU nga dunay mga kompaniya nga nag-practice og double payroll aron gyud paglapas sa minimum wage law.
Wa sab pugngi sa director ang impormasyon nga dihay gwardya kaniadto nga midaug na sa iyang claim batok sa security agency nga gialagaran apan ang subo lang kay gibawi sa security agency ang kwarta human gipaencash ang tseke.
Si Badayos miingon nga di gyud kalahutay ang mga gwardiya nga mokiha tungod kay hadlokon nga tangtangon o ba kaha ibalhin og laing pwesto.
* * *
Mga trabahante sa kalungsoran ug ingon man mga kawani sa Kapitolyo ug Cebu City Hall sigurado nga makadawat og extra bonus niining paskoha.
Sila si Sam Costanilla, tigpamaba sa Kapitolyo; Carlo Dugaduga, tigpamaba sa kagamhanan sa dakbayan sa Sugbo ug Mayor Nelson Garcia, presidente sa Municipal Mayors League Cebu Chapter miingon usab sa programang “Dialogue On The Air” nga may rason gyud nga magmaya ang mga trabahante sa gobyerno.
Apan wa sila mohatag sa kantidad kun pila ang mahatag ug nag-agad sila sa pagtugot sa Commission On Audit.
Apan sila si Winnie Badayos ug Elpidio Caterbas sa Ama Sugbu KMU mipadayag nga makaluluoy karon ang mga trabahante sa mga pribadong kompaniya kay way bonus nga madawat gawas lang niadtong mga kawani sa mga dagkung kompaniya.
Misaway usab sila sa bag-ong Department Order number 18 nga nagmandu nga susama na og benipisyo nga dawaton ang mga contractual nga mga empleyado sa mga regular employees.
Matud ni Badayos nga bugal-bugal lang kini tungod kay daghang mga kompaniya nga di gani makatuman sa mga lagda sa collective bargaining agreement (CBA) bisan nga klaro gyud nga kini usa ka kasulatan.
Miingon usab si Caterbas nga ang Department Order number 18 usa ka paagi pagbiay-biay sa gobyerno ngadto sa mga yanong trabahante nga daan nang misupak sa kontraktwalisasyon nga aspeto.
Buot gyud sa taga Ama Sugbu KMU nga kinahanglang ma-regular gyud ang estado sa tanang mga trabahante aron dunay insaktong security of tenure.
* * *
Magpasalamat sab kaayo ko og daku sa Officer-In-Charge sa Philippine Overseas Employment Administration kon POEA nga si Evelia Durato nga mitunga sa programa og miklaro nga way 13th month pay o extra bonus nga madawat ang mga Overseas Filipino Workers kon OFW.
Matud pa ni Director Durato nga kini na maoy naandan sukad kaniadtu diin ang mga OFWs igo rang modawat kun unsay nalatid sa ilang kontrata sa ilang employer didto sa gawas.
* * *
Magpasalamat ko sa taga San Miguel Corp. sa ilang gidalit nga Christmas party alang namo’ng mga sakop sa media dinhi sa Sugbo niadtong adlawng Sabado diha sa Laguna Garden Café sa may Ayala Center Cebu.
Bisan late na kaayo ko nga naabot apan naabtan gihapon nako ang nagbaha nilang ilimnon ug ang sadya kaayo nga impromptu “Daygon Contest sa lain-laing media outlet.